Ngũ cốc là từ gọi chung cho các loại hạt như gạo, các loại đậu, hạnh nhân, yến mạch, óc chó… cung cấp rất nhiều chất xơ, mang tới cho bé một hệ tiêu hóa sạch và khỏe. Bổ sung ngũ cốc ăn dặm cho bé vào bữa ăn sẽ giúp trẻ có đầy đủ chất dinh dưỡng, phòng chống được nhiều bệnh. Không những vậy, trẻ thường xuyên ăn ngũ cốc còn cải thiện được kĩ năng nhai.
Tuy nhiên, cũng như các loại thực phẩm khác, thiếu hay thừa ngũ cốc đều có thể gây ra tình trạng suy dinh dưỡng hoặc béo phì ở trẻ. Vậy nên, mẹ hãy lưu ý một vài điều sau đây khi chế biến bữa ăn cho trẻ để cân đối và cân bằng dinh dưỡng:
Lựa chọn ngũ cốc ăn dặm cho bé theo độ tuổi
Giai đoạn 6 – 7 tháng
Với trẻ 6-7 tháng, các mẹ nên cho bé ăn dặm bằng các loại bột ngũ cốc hay cháo xay nhuyễn được chế biến từ ngũ cốc nguyên hạt, không có chất béo, ít đường. Nếu bột ngũ cốc có bao gồm bột mì tinh chế, bột mỳ trắng hay dầu hydro hóa thì hãy “quên khẩn trương” nhé. Những thành phần này không tốt cho hệ tiêu hóa còn non nớt của bé.
Trong giai đoạn này khi cho bé ăn dặm các mẹ nên sử dụng nguyên liệu chủ yếu là gạo, gạo xay thành bột ăn dặm hoặc nấu cháo. Một số cơ sở xay sẵn bột ăn dặm cho bé sẽ cho thêm hạt sen, đậu xanh hoặc đậu tương…Tuy nhiên, như vậy vẫn đơn điệu quá, các bé chắc chắn sẽ thích thú hơn nếu được thử món cháo yến mạch.
Yến mạch có rất nhiều chất xơ, không béo, rất ít đường, dễ tiêu hóa. Mẹ nên mua yến mạch dạng bột hoặc đã cán mỏng, cắt nhỏ để chúng dễ dàng bung nở và hòa nhuyễn với các thực phẩm khác.
Yến mạch mềm khá nhanh nên mẹ đừng ninh lâu nhé, vì có thể khiến các chất dinh dưỡng bay đi mất. Mẹ cũng canh chừng không để cháo bị trào hay khê, vì chất dinh dưỡng trong yến mạch mà bị mất đi hoặc biến đổi thì không tốt chút nào.
Ngoài ra các mẹ cũng có thể cho bé ăn gạo lứt bởi nó cũng là một loại thực phẩm cung cấp rất nhiều chất xơ và được xếp vào hàng hạt ngũ cốc “sang chảnh” với giá thành tương đối cao, và cũng kén người ăn. Nếu bé được tiếp xúc sớm với gạo lứt thì hệ tiêu hóa và miễn dịch của bé sẽ rất khỏe mạnh. Lớn lên, bé cũng sẽ dễ dàng ăn xen kẽ các bữa cơm gạo lứt với cơm trắng, hoặc ăn bánh mỳ nguyên cám, rất tốt cho sức khỏe.
Giai đoạn từ 8 tháng trở đi
Ở các tháng 8-9 trở đi, hệ tiêu hóa của trẻ đã có thể thu nạp chất béo từ ngũ cốc. Chính vì thế trong bát cháo của bé nên có thêm hạt óc chó, hạnh nhân hay maccamadia (gọi tắt là macca) chắc chắn bé yêu của bạn sẽ dễ dàng bị “quyến rũ” bởi các loại hạt này có hương thơm rất đặc trưng mà lại là nguồn dinh dưỡng rất dồi dào.
Cho bé ăn sáng bằng ngũ cốc dạng hạt hoặc dạng bột kết hợp với sữa tươi và hoa quả là lựa chọn rất lành mạnh cho dinh dưỡng của bé đồng thời tiết kiệm rất nhiều thời gian chế biến cho mẹ.
Gần đây, các mẹ có con trên 20 tháng đang rất quan tâm đến cách sử dụng hạt quinoa (diêm mạch) vào bữa ăn cho bé yêu. Quinoa là một dạng ngũ cốc cực kỳ đặc biệt, bên trong chứa lượng protein cao, giàu canxi, sắt, magiê và tất nhiên là chất xơ. Quinoa giúp bé tăng cường sức đề kháng, đầy đủ chất dinh dưỡng và phát triển trí não. Loại hạt này còn được đánh giá cao vì nó hoàn toàn không chứa gluten – chất có khả năng gây tiêu chảy, táo bón, đầy hơi, nôn mửa, chóng mặt, kích ứng da ở một số trường hợp bất dung nạp gluten.
So với gạo trắng, hạt quinoa cung cấp hàm lượng dinh dưỡng vượt trội mà cách chế biến cũng không quá phức tạp. Mẹ chỉ cần ngâm kỹ để hạt nở nhanh và nở được hết trong quá trình nấu cùng các thực phẩm khác. Tuy nhiên, độ mềm của nó sẽ không như yến mạch hay gạo, nên hạt quinoa thường được dùng khi trẻ đã lớn chừng 20-24 tháng biết nhai và có thể ăn cháo nguyên hạt. Ngoài ra, khi đã sử dụng quinoa thì mẹ nên giảm lượng đạm từ thịt, cá xuống nhé vì bản thân quinoa đã rất giàu đạm rồi.
Từ 3 tuổi trở đi, mẹ có thể cho bé ăn thêm các sản phẩm từ lúa mì, lúa mạch, ngô, kê… như bánh mỳ, bánh quy… vì lúa mì, lúa mạch là những loại hạt có hàm lượng đường lớn hơn mà chỉ ở tuổi này bé mới có thể tiêu hóa tốt được.
Cách chế biến ngũ cốc để hỗ trợ phát triển kỹ năng nhai cho bé
Từ 6 đến 24 tháng tuổi, các bé sẽ ăn chủ yếu là bột và cháo từ loãng tới đặc, từ mịn tới thô, từ ninh nhừ đến chín tới. Các loại hạt cũng được lựa chọn và chế biến theo nguyên tắc đó.
Sau 2 tuổi, hàm răng của bé đã khá chắc chắn, phần lớn bé đã ăn cơm và một số bé có thể ăn hạt. Nếu đột nhiên bé yêu ngoan ngoãn háu ăn của mẹ trở nên biếng nhác, thì mẹ hãy thử “cơm quinoa” rang với rau củ, hoặc cho quinoa vào salad xem nhé, bé chắc chắn sẽ thích mê.
Ngoài bột, cháo, cơm, có rất nhiều món ăn nhẹ từ hạt mà mẹ có thể cho bé ăn như:
Dạng hạt nghiền: ngũ cốc nghiền nhuyễn, nghiền vỡ hoặc xắt lát mỏng cho vào bánh mỳ, bánh ngọt, cháo, làm topping kem, trộn vào sữa chua như: óc chó, hạnh nhân, hạt chia; trộn vào cơm như vừng, lạc; trộn vào sữa chua hoặc nước trái cây như hạt é, hạt chia…
Dạng bột mịn: bột dinh dưỡng ăn liền, bánh đậu xanh, bánh khảo, bánh cốm… tuy nhiên mẹ nên cân nhắc khi cho bé ăn những loại thực phẩm này nếu mua sẵn nhé, vì lượng đường trong đó khá cao có thể làm hỏng men răng của bé.Nước: chế biến từ ngô, đậu nành, vừng đen, lạc, gạo lứt, hạnh nhân, óc chó…
Từ 3 tuổi trở đi, bé có thể ăn như người lớn nên bé có thể ăn tốt các loại bánh mỳ, mỳ sợi, bún, phở, bánh đa, hủ tiếu, ngô, kê… Lúc này, cho bé nhâm nhi các loại ngũ cốc để nguyên hạt rang chín như: hạt điều, hạt dẻ, hạt dưa, hạt đậu, hạt bí… cũng góp phần kích thích hàm phát triển khỏe hơn và hoàn thiện kỹ năng nhai cho bé.
Với những chia sẻ cho bé về cách sử dụng ngũ cốc cho bé ăn dặm trên đây hi vọng mẹ có thêm nhiều ý tưởng lên thực đơn ăn dặm cho bé.
(Tổng hợp)
