Mẹ băn khoăn không biết cho bé ăn dặm như thế nào là hợp lý? Bài viết dưới đây sẽ mang đến cho mẹ những kinh nghiệm ăn dặm cho bé giai đoạn từ 5 – 6 tuổi đầy đủ và chi tiết nhất. Tham khảo thông tin dưới đây:

Tuần đầu tiên

Ngày thứ 1 – 3 Ngày thứ 4 – 5 Ngày thứ 6 – 8
Nhóm tinh bột 1 thìa 15ml thành phẩm 1 thìa 15ml ++ Tăng dần lượng
Nhóm rau Chưa ăn 1 thìa 15ml thành phẩm 1 thìa 15ml thành phẩm ++
Nhóm đạm Chưa ăn Chưa ăn Đậu phụ rây mịn làm sánh 1 thía 15ml ++

Tăng dần đến lượng ăn được ghi ở dưới, tuy nhiên nếu mẹ thấy bé không ăn được lượng nhiêu đó, thì cũng không sao. Nhưng cũng không nên ăn nhiều hơn lượng đã đề ra sẽ làm giảm sữa của bé bởi  giai đoạn này sữa vẫn là chính.

Kinh nghiệm ăn dặm cho bé những ngày đầu tiên

1) Khi bé bước sang tháng thứ 5-6 và khi bé có đầy đủ các dấu hiệu sẵn sàng ăn dặm thì mẹ hãy chọn 1 ngày mà cả mẹ cả bé đều vui vẻ để bắt đầu tập ăn dặm. 

2) Mẹ hãy chọn ra 1 trong các cữ sữa hàng ngày của con để thay bằng ăn dặm chứ không nhất thiết phải theo giờ mới.

3) Thời gian biểu ăn của bé mẹ nên cố gắng cho bé ăn thật đúng giờ để giúp các bé có nhịp sinh lý ổn định.

4) Sau khi ăn dặm mẹ cho bé bú hoặc bú bình sữa THEO NHU CẦU CỦA BÉ.

5) Ăn dặm + sữa là 1 bữa ăn liền mạch chứ không nên có khoảng thời gian nghỉ giữa chừng giữa ăn dặm và bú sữa.

6) Khởi đầu của ăn dặm nên cho bé ăn thức ăn dễ tiêu, ở đây khuyến khích cho bé ăn cháo trắng đầu tiên. 

Một nguyên tắc quan trọng của ăn dặm là cho bé ăn theo NHU CẦU nhưng trừ giai đoạn đầu này. Đó là vì cơ thể và hệ tiêu hóa của bé cần có thời gian làm quen với thức ăn mới cách ăn mới. Do vậy nhất thiết cho bé ăn ít một như khuyến cáo chứ không nên cho bé ăn nhiều hơn.

Mục tiêu của giai đoạn đầu là bé biết đón nhận thức ăn từ thìa (lượng thức ăn cho vào thìa chỉ là ½ đầu thìa, lượng gạt ngang, không xúc vung và nên xúc từng ít một).

Kinh nghiệm ăn dặm cho bé
Kinh nghiệm ăn dặm cho bé

Cách đưa thìa vào miệng

Dùng thìa chạm vào môi dưới của bé để bé há miệng, cho bé nếm cháo bằng đầu lưỡi, nếu bé tỏ thái độ đón nhận, hào hứng thì có thể tiến hành các bước cho ăn tiếp theo. Tì đầu thìa vào phần hàm trên của bé rồi rút nhẹ thìa ra để cho bé vừa ăn kiểu nếm trải nghiệm, lại vừa tập nuốt được lượng thức ăn vừa phải. Cách cho ăn này cũng tương tự khi tăng độ thô và muốn bé tập nhai. Nếu đút một lượng quá nhiều lại sâu vào lưỡi bé, bé có thể nuốt được nhưng sẽ không tập được phản xạ “nếm”, tương tự là phản xạ nhai sau này. Ngoài ra thì độ nóng lạnh của đồ ăn cũng sẽ gây phản xạ cho bé, đồ ăn nóng ấm như nhiệt độ cơ thể là vừa đủ để bé đón nhận dễ dàng. Thái độ khen ngợi của mẹ là nguồn động viên to lớn của bé, cứ để ý thái độ vui tươi của mẹ, chắc chắn con sẽ có phản ứng tích cực rõ ràng.

Giai đoạn nửa đầu

Trẻ tập ăn từ dạng lỏng chuyển sang dạng thức ăn như người lớn. Lưỡi trẻ chỉ đưa thức ăn từ miệng vào họng nên thức ăn cần ở dạng lỏng và phải mịn, khi dùng thìa kẻ một đường trên đĩa ăn mà đường kẻ của thìa liền vào ngay là đạt về độ lỏng cho trẻ mới tập ăn. Về nguyên tắc ăn dặm là ăn theo nhu cầu của trẻ nhưng riêng giai đoạn này cần cho trẻ ăn ít một để trẻ làm quen cũng như bảo vệ tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ. 

Khi trẻ có động tác nuốt thuần thục và đã quen với ăn dặm hơn những ngày đầu thì mẹ bớt nước đi cho thức ăn đặc lại nhưng vẫn phải giữ độ mịn như ban đầu. Lúc này mẹ bắt đầu hướng đến 1 bữa ăn có món chính là tinh bột và món ăn cùng là đạm và rau. Lưu ý là cố gắng cho trẻ ăn đúng giờ để tạo nhịp sinh lý cho trẻ càng chính xác càng tốt.

Sau khi bắt đầu ăn dặm được 2 tuần thì mẹ bắt đầu cho trẻ ăn theo nhu cầu với mức độ không làm ảnh hưởng đến lượng sữa hàng ngày mà con đang uống. Nhất là lượng đạm cần được khống chế ở mức đã khuyến cáo tránh để hệ tiêu hóa bị quá tải. Thức ăn mới nên được theo dõi sát phản ứng dị ứng của trẻ. Mỗi bữa nên thử 1 loại thực phẩm mới với một lượng rất ít (khoảng 1 thìa 15ml) để xem phản ứng dị ứng của trẻ, rồi tăng dần. Không nên ép trẻ ăn những loại thực phẩm mà trẻ không thích, hãy để trẻ ăn theo sở thích của mình.

Lưu ý: Dinh dưỡng từ ăn dặm ở thời điểm này chỉ đóng vai trò 5% so với 95% từ sữa.

Giai đoạn nửa sau

Khi trẻ đã quen với lịch ăn 1 cữ 1 ngày thì các mẹ bắt đầu tăng thêm 1 cữ ăn dặm cho trẻ. Mẹ nên chọn một cữ sữa nào đó để trẻ ăn dặm nhưng cách so với cữ ăn dặm trước ít nhất là 4 giờ đồng hồ. Nếu trẻ có vẻ không hợp tác với cữ ăn mới, mẹ nên giảm lượng ăn ở cữ đầu xuống hơn một nửa để kích thích phản xạ đói. Không nên quá máy móc về thời điểm tăng cữ ăn dặm bởi mỗi trẻ có 1 cơ địa khác nhau nên mẹ cần nhìn vào con nếu con đã sẵn sàng thì tăng cữ cho con.

Cách chế biến: Cháo trắng nấu ở độ đặc 1:7 rây mịn, các món ăn khác giảm bớt nước để sền sệt nhưng vẫn mịn để con tập ăn dạng thức ăn đặc hơn sữa. Mẹ có thể cho thức ăn có độ thô nhỏ như hạt mè, nếu như bé đáp ứng tốt.

GIỜ ĂN THAM KHẢO GIAI ĐOẠN 1

Nửa đầu giai đoạn Thời gian Nửa sau giai đoạn
Sữa 6h00 Sữa
Ăn dặm + sữa 10h00 Ăn dặm + sữa
Sữa 14h00 Sữa
Sữa 18h00 Ăn dặm + sữa
Sữa 22h00 Sữa
Dinh dưỡng Dinh dưỡng
Lấy từ sữa: 90% Lấy từ sữa: 80%
Lấy từ ăn dặm: 10% Lấy từ ăn dặm: 20%

Lưu ý: Mẹ có thể tăng lên 2 bữa/ngày, tuy nhiên nếu bé nào bắt đầu ăn dặm từ 6 tháng thì vẫn bắt đầu từ 1 bữa/ngày, rồi đến 7 tháng tăng lên 2 bữa/ngày một cách linh hoạt.

Nhóm thực phẩm cần thiết cho giai đoạn 1

+ Tinh bột: cháo gạo, bánh mì (sandwich, baguette), chuối, khoai tây, khoai lang, khoai môn, khoai sọ

+ Đạm: đậu hũ, cá trắng, lòng đỏ trứng, đậu (đậu Hà Lan), cá dăm khô shirasu, sữa chua, phô mai tươi

+ Nhóm vitamin: cá rốt, bí đỏ, bắp cải, hành tây, cà chua, bông cải xanh, củ cải, rau chân vịt (= rau bina = rau bó xôi), táo, dâu, quýt.

+ Mẹ nào theo quan điểm phương Tây thì có thể cho bé ăn thêm quả bơ.

Lượng tham khảo cho một bữa ăn

+ Tinh bột (vd: Cháo rây 1:10 – 1:7) : bắt đầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 30 – 40g

+ Đậu hũ: Bắt đầu từ 15ml rồi tăng dần 10-15g

+ Cá: Bắt đầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 5g

+ Trứng: bắt đầu từ 15ml rồi tăng dần lên 2/3 lòng đỏ

+ Rau củ quả: bắt đầu từ 15ml, rồi tăng dần lên 20-30g

+ Sản phẩm từ sữa (pho mai, sữa chua): bắt đầu từ 15ml rồi tăng dần lên 55g

Với những thông tin chia sẻ kinh nghiệm ăn dặm cho bé trên đây sẽ hữu ích đối với các mẹ. Chúc các mẹ thành công!